Οι γυναίκες με υπογονιμότητα που υποβάλλονται σε θεραπευτική λαπαροσκόπηση για ενδομητρίωση πρέπει να περιμένουν τουλάχιστον 7 μήνες πριν υποβληθούν σε εξωσωματική γονιμοποίηση, συνιστούν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Τορόντο.

Σε μελέτη με 425 υπογόνιμες ασθενείς, οι 216 εκ των οποίων είχαν ενδομητρίωση, ανακάλυψαν ότι η αναμονή αυξάνει τις πιθανότητες επιτυχίας της IVF, εφ’ όσον δεν υπερβαίνει κάποια όρια.

Η ενδομητρίωση είναι μια πολύ συχνή κατάσταση κατά την οποία κύτταρα από το εσωτερικό τοίχωμα της μήτρας (το ενδομήτριο) αναπτύσσονται μακριά από την φυσιολογική τους θέση (συνήθως γύρω από τη μήτρα, στις ωοθήκες, τις σάλπιγγες ή στο περιτόναιο), όπου μπορεί να τραυματίσουν τα όργανα οδηγώντας στην ανάπτυξη συμφύσεων.

Στις θέσεις όπου αναπτύσσεται ο ενδομητρικός ιστός μπορεί επίσης να δημιουργηθούν αυτοτελείς μάζες ή κύστεις που αποκαλούνται ενδομητριώματα. Ειδικά στις ωοθήκες, οι εστίες ενδομητρίωσης που δημιουργούνται στο εσωτερικό τους μπορεί να οδηγήσουν στην ανάπτυξη κύστης γεμάτης αίμα η οποία ονομάζεται σοκολατοειδής κύστη (ενδομητρίωμα ωοθηκών). Οι σοκολατοειδείς κύστεις είναι τα πιο συχνά ενδομητριώματα, καθώς εμφανίζονται σε περίπου τέσσερις στις δέκα γυναίκες με ενδομητρίωση.

Οι επιδράσεις της ενδομητρίωσης στην έκβαση των κυήσεων με εξωσωματική αποτελούν αντικείμενο διχογνωμίας στην επιστημονική κοινότητα, καθώς άλλες μελέτες αναφέρουν ότι είναι αρνητικές και άλλες ουδέτερες.

Οι γιατροί συχνά υποβάλλουν τις ασθενείς σε λαπαροσκόπηση για ενδομητρίωση (η λαπαροσκόπηση είναι μία ελάχιστα επεμβατική χειρουργική μέθοδος) για να αντιμετωπίσουν τη νόσο, αλλά ούτε γι’ αυτή είναι γνωστό αν και πόσο επηρεάζει τα ποσοστά επιτυχίας της εξωσωματικής.

Για να διερευνήσουν το θέμα, οι επιστήμονες από το Τμήμα Μαιευτικής και Γυναικολογίας του Τορόντο, σε συνεργασία με συναδέλφους τους από το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, στο Ισραήλ, αποφάσισαν να εξετάσουν την έκβαση των κυήσεων στις 425 υπογόνιμες εθελόντριές τους.

Τέσσερα στάδια

Όπως εξηγούν στο ιατρικό περιοδικό Journal of Minimally Invasive Gynecology, εξέτασαν τρεις κύριες παραμέτρους του όλου θέματος: το πως το στάδιο της νόσου και τα ενδομητριώματα επηρεάζουν την έκβαση της θεραπείας για εξωσωματική γονιμοποίηση και ποιο είναι το βέλτιστο χρονικό διάστημα που πρέπει να μεσολαβήσει ανάμεσα στη λαπαροσκόπηση για ενδομητρίωση και την εξωσωματική γονιμοποίηση.

Οι επιστήμονες χώρισαν τις ασθενείς με ενδομητρίωση σε τέσσερις ομάδες, με βάση τα κριτήρια που έχει θεσπίσει η Αμερικανική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής (ASRM). Τα κριτήρια αυτά είναι η θέση, η έκταση και το βάθος των εστιών της, η παρουσία και το μέγεθος των ενδομητριωμάτων και η σοβαρότητα των συμφύσεων. Έτσι, η ενδομητρίωση ταξινομείται ως:

* Ελάχιστη (στάδιο 1)

* Ελαφρά (στάδιο 2)

* Μέτρια (στάδιο 3)

* Βαριά (στάδιο 4)

Οι 58 από τις ασθενείς τους είχαν σταδίου 1 ενδομητρίωση, οι 67 είχαν σταδίου 2 νόσο, οι 63 είχαν σταδίου 3 και οι 28 σταδίου 4 ενδομητρίωση.

Οι επιστήμονες αξιολόγησαν επίσης τις εκβάσεις της εξωσωματικής γονιμοποίησης αναλόγως με τα ποσοστά γονιμοποίησης, εμφύτευσης και εγκυμοσύνης.

Τα αποτελέσματα

Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, οι γυναίκες με ενδομητρίωση είχαν μειωμένη ωοθηκική ανταπόκριση στην ορμονική διέγερση που γίνεται πριν από την εξωσωματική και ο αριθμός των ωοθυλακίων που ελήφθησαν από αυτές ήταν χαμηλότερος, απ’ ό,τι στις υπογόνιμες εθελόντριες δίχως ενδομητρίωση.

Επιπλέον, όσο αυξανόταν η σοβαρότητα της ενδομητρίωσης τόσο μειώνονταν τα ποσοστά κλινικής και συνεχιζόμενης εγκυμοσύνης. Έτσι, στις γυναίκες με σταδίου 1 ενδομητρίωση, το 55% έμειναν έγκυοι και το 50% συνέχισαν την εγκυμοσύνη τους, ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά σε όσες είχαν σταδίου 4 νόσο ήταν 43% και 32% αντιστοίχως.

Συνολικά, τα ποσοστά εγκυμοσύνης στις γυναίκες με ενδομητρίωση ήταν χαμηλότερα, σε σύγκριση με εκείνα των γυναικών χωρίς ενδομητρίωση.

Η μελέτη έδειξε ακόμα ότι η ύπαρξη ενδομητριωμάτων στις ασθενείς με σταδίου 3 ή 4 νόσο δεν επηρέαζε την έκβαση της εξωσωματικής. Αντιθέτως, όμως, η αναμονή ανάμεσα στην θεραπεία για λαπαροσκόπηση και την εξωσωματική, φάνηκε να επηρεάζει σημαντικά τα ποσοστά εγκυμοσύνης.

«Αφού λάβαμε υπ’ όψιν την ηλικία των γυναικών και το στάδιο της ενδομητρίωσης καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι τα υψηλότερα ποσοστό εγκυμοσύνης επιτεύχθηκαν στις γυναίκες οι οποίες περίμεναν το λιγότερο 7 μήνες και το περισσότερο 25 μήνες πριν υποβληθούν σε εξωσωματική γονιμοποίηση», σημειώνουν οι ερευνητές στο άρθρο τους.

Επομένως, «η καλύτερη στιγμή για να αρχίσουν οι γυναίκες να συζητούν το ενδεχόμενο της εξωσωματικής είναι τουλάχιστον 6 μήνες μετά τη λαπαροσκόπηση και έως το πολύ 2 έτη αργότερα», καταλήγουν.

Τα παραπάνω αποτελέσματα αποδεικνύουν πόσο σημαντικό είναι να γίνεται σωστά η χειρουργική διάγνωση της νόσου και να δημιουργείται ένα εξατομικευμένο πλάνο αντιμετώπισης της υπογονιμότητας, σύμφωνα με τα προσωπικά δεδομένα και το ιατρικό ιστορικὀ της κάθε ασθενούς.

Εάν πάσχετε από ενδομητρίωση και δυσκολεύεστε να συλλάβετε, ο δρ Μπιλάλης, εξειδικευμένος στη Λαπαροσκοπική Χειρουργική και Υπογονιμότητα Ζεύγους, με την πολυετή πείρα και εμπειρία του, θα μπορέσει υπεύθυνα να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε το πρόβλημα σας.

Για το ραντεβού σας, καλέστε μας στο 2107704393 ή συμπληρώστε τη φόρμα ψηφιακού ραντεβού εδώ: On Line Booking