Αντισύλληψη μετά τον τοκετό
Οικογενειακός Προγραμματισμός- Αντισύλληψη
Ο οικογενειακός προγραμματισμός μετά τον τοκετό, αποσκοπεί στην πρόληψη μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, σε μικρό χρονικό διάστημα από την προηγούμενη κύηση.
Όπως φαίνεται από τα στατιστικά στοιχεία παρακάτω, ο οικογενειακός προγραμματισμός και η αντισύλληψη σώζουν ζωές:
• Παγκοσμίως, περισσότερες από 9 στις 10 γυναίκες θέλουν να αποφύγουν την εγκυμοσύνη για 2 χρόνια μετά την απόκτηση του πρώτου παιδιού, αλλά 1 στις 7 δεν χρησιμοποιούν αντισύλληψη.
• Η αντισύλληψη μπορεί να σώσει τις ζωές των μητέρων, καθώς ο οικογενειακός προγραμματισμός μπορεί να αποτρέψει περισσότερο από το 1/3 τους μητρικούς θανάτους.
Ο οικογενειακός προγραμματισμός μπορεί επίσης να σώσει τις ζωές των μωρών, καθώς μπορεί να αποτρέψει 1 στους 10 νεογνικούς θανάτους, όταν οι κυήσεις απέχουν τουλάχιστον 2 έτη.
Σε εγκυμοσύνες οι οποίες προέκυψαν πριν την πάροδο ενός έτους, φαίνεται να αυξάνεται ο κίνδυνος πρόωρου τοκετού, χαμηλού βάρους γέννησης και μικρά για την ηλικία κύησης μωρά.
Ο κίνδυνος της παιδικής θνησιμότητας είναι αυξημένος , όταν η κύηση πρόεκυψε πριν την πάροδο 1 έτους.
Η χρονική στιγμή , όπου οι γυναίκες είναι και πάλι γόνιμες μετά τον τοκετό , μεταβάλλεται και είναι απρόβλεπτη. Οι γυναίκες μπορούν να
να μείνουν έγκυες πριν από την εμφάνιση της εμμήνου ρύσεως.
Όπως αντιλαμβάνεστε η αντισύλληψη και ο οικογενειακός προγραμματισμός είναι απαραίτητος, αφού η μία κύηση από την άλλη καλό θα ήταν να απέχει τουλάχιστον 2 έτη.
Πότε πρέπει να αρχίσετε την αντισύλληψη;
Ορισμένα ζευγάρια αρχίζουν να έχουν ερωτικές επαφές πριν από τις 6 εβδομάδες μετά τη γέννηση του μωρού τους και την προκαθορισμένη επίσκεψη στον γιατρό.
Εγκυμοσύνη μπορεί να προκύψει στις 6 εβδομάδες, αν μια γυναίκα θηλάζει αποκλειστικά, γι ‘αυτό είναι σημαντικό να ξεκινήσετε την αντισύλληψη στις 6 εβδομάδες μετά τον τοκετό. Ενώ εάν δεν θηλάζετε να εφαρμόσετε κάποια μέθοδο αντισύλληψης στις 4 εβδομάδες μετά τον τοκετό.
Ποια είναι η καταλληλότερη μέθοδος αντισύλληψης;
Οι μέθοδοι αντισύλληψης, οι οποίες μπορούν να εφαρμοστούν είναι οι εξής:
- Προφυλακτικό
- Αντισυλληπτικά χάπια
- Αμηνόρροια της γαλουχίας
- Ενδομήτριες συσκευές – Σπιράλ
- Στείρωση στην γυναίκα-Απολίνωση σαλπίγγων
- Στείρωση στον άνδρα- Βαζεκτομή
Οι δύο τελευταίες μέθοδοι δεν εφαρμόζονται συχνά, γιατί το αποτέλεσμα είναι μόνιμο και είναι επεμβατικές.
Λιγότερο αποτελεσματικές μέθοδοι είναι η διακοπτόμενη συνουσία και η συνουσία με βάση της γόνιμες μέρες. Αυτές οι μέθοδοι έχουν χαμηλό ποσοστό αποτελεσματικότητας και σχετίζονται με ποσοστό αποτυχίας πάνω από 18%, για αυτό δεν συνίστανται ως μέθοδοι αντισύλληψης.
Ας δούμε τις μεθόδους αυτές πιο αναλυτικά:
Αντρικό προφυλακτικό
Αποτελεσματικότητα: 88-98% (υψηλότερο αν χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με σπερματοκτόνο)
(+) Τα συν: Είναι εύκολο στη χρήση και μπορείτε να το βρείτε πολύ εύκολα. Δεν χρειάζεται συνταγή γιατρού. Δεν έχει επιπτώσεις στην υγεία, κάτι που σημαίνει ότι είναι ιδανικό για μητέρες που θηλάζουν ή θέλουν στο μέλλον να αποκτήσουν παιδιά ή δεν έχουν καλή ανοχή σε άλλες αντισυλληπτικές μεθόδους. Ακόμη, προστατεύει και από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και τον HIV.
(-) Τα πλην: Μπορεί να σπάσει, σε κάποιες γυναίκες προκαλεί ερεθισμό στον κόλπο, ενώ ορισμένοι άντρες επιμένουν ότι στερούνται μέρος της απόλαυσης κατά τη διάρκεια της ερωτικής πράξης.
Αντισυλληπτικά χάπια
Πρόκειται για χάπια που περιέχουν οιστρογόνα και προγεσταγόνα ή και μόνο προγεσταγόνα και αναστέλλουν την ωορρηξία. Αυτό σημαίνει ότι δεν παράγονται ωάρια, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η γονιμοποίηση και η σύλληψη. Τα χάπια που περιέχουν μόνο προγεσταγόνο λαμβάνονται κάθε μέρα, χωρίς διακοπή. Ενώ τα χάπια που περιέχουν και οιστρογόνα λαμβάνονται από την 21η ημέρα του κύκλου καθημερινά, με διάλλειμα μιας εβδομάδας, όπου έρχεται περίοδος.
Αποτελεσματικότητα: 99%
(+) Τα συν: Είναι εξαιρετικά αποτελεσματική μέθοδος αντισύλληψης, ρυθμίζει τον κύκλο της περιόδου, μειώνει τα συμπτώματα του προεμμηνορρυσιακού συνδρόμου και τον κίνδυνο για καρκίνο στις ωοθήκες.
(-) Τα πλην: Όσα περιέχουν οιστρογόνα δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε γυναίκες που θηλάζουν τουλάχιστον, για τους πρώτους 6 μήνες, καθώς επηρεάζουν τον θηλασμό. Σε γυναίκες που δεν θηλάζουν, μπορούν να δοθούν 3 εβδομάδες μετά τον τοκετό, εκτός και εάν έχουν παράγοντες κινδύνου, όπως φλεβική θρομβοεμβολή, όπου δεν μπορούν να δοθούν πριν τις 6 εβδομάδες από τον τοκετό.
Τα αντισυλληπτικά που περιέχουν μόνο προγεστεγόνα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην λοχεία και δεν επηρεάζουν τον θηλασμό.
Αμηνόρροια της λοχείας
Οι γυναίκες που θηλάζουν έχουν αμηνόρροια για διαφορετικά χρονικά διαστήματα η καθεμία, ανάλογα με τις πρακτικές του θηλασμού τους, αλλά η ωορρηξία και κατ’ επέκταση η εγκυμοσύνη, μπορεί να συμβεί πριν από την επανέναρξη της έμμηνου ρύσεως.
Για τις γυναίκες που χρησιμοποιούν τη μέθοδο αμηνόρροια της γαλουχίας (LAM) ως μέθοδο αντισύλληψης , είναι σημαντικό να αρχίσουν μια άλλη μέθοδο αντισύλληψης στους 6 μήνες μετά τον τοκετό.
Εδώ είναι σημαντικό να τονίσουμε πως για να είναι αποτελεσματική η LAM (98-99,5%) θα πρέπει να υπάρχουν κάποιες προϋποθέσεις.
Οι προϋποθέσεις είναι οι εξής:
- Το μωρό σας είναι κάτω των 6 μηνών.
- Δεν σας έχει έρθει περίοδος.
- Το μωρό θηλάζει κατά βούληση (μέρα και νύχτα) και δεν παίρνει τίποτα άλλο εκτός από μητρικό γάλα (αποκλειστικός μητρικός θηλασμός).
Ενδομήτριες συσκευές- Σπιράλ
Σπιράλ
Πρόκειται για ράβδο από χαλκό ή πλαστικό σε σχήμα T, που τοποθετείται από το γυναικολόγο μέσα στη μήτρα. Καθιστά το ενδομήτριο μη φιλικό για τη σύλληψη και την εμφύτευση του εμβρύου στη μήτρα, καθώς προκαλεί ελαφρές μυϊκές συσπάσεις και μικρό ερεθισμό στην κοιλότητα της μήτρας.
Αποτελεσματικότητα: 98-99%
(+) Τα συν: Η αντισυλληπτική του δράση διαρκεί 5-10χρόνια, ανάλογα με το είδος και μπορεί να χρησιμοποιηθεί από γυναίκες που θηλάζουν. Το σπιράλ με προγεσταγόνο μπορεί επίσης να ρυθμίσει την περίοδο σε γυναίκες με ασταθή κύκλο.
(-) Τα πλην: Είναι πιο ακριβή από τις άλλες μεθόδους και πρέπει να γίνει σε οργανωμένο γυναικολογικό ιατρείο. Δεν αποκλείει μικρό κίνδυνο για εξωμήτριο κύηση, ενώ μερικές γυναίκες αναφέρουν πως έχουν περισσότερο αίμα κατά την περίοδο. Μετά την αφαίρεση του η γονιμότητα επιστρέφει. Εφόσον επιλεγεί αυτή η μέθοδος, θα πρέπει να προγραμματίζονται τακτικοί γυναικολογικοί έλεγχοι.
Συνίσταται να τοποθετείται 4 εβδομάδες μετά τον τοκετό, για να αποφευχθεί διάτρηση της μήτρας.
Διάφραγμα
Είναι ένας ελαστικός δίσκος σε σχήμα κυπέλλου, που τοποθετείται μπροστά από τον τράχηλο της μήτρας πριν την ερωτική επαφή και στη συνέχεια αφαιρείται. Εμποδίζει την είσοδο σπερματοζωαρίων στη μήτρα.
Αποτελεσματικότητα: 73-80% (υψηλότερο αν χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με σπερματοκτόνο)
(+) Τα συν: Δεν χρειάζεται συνταγή γιατρού. Είναι πιο ανθεκτικό από το αντρικό προφυλακτικό. Είναι ιδανικό για μητέρες που θηλάζουν, όπως και για τις γυναίκες που σκοπεύουν στο μέλλον να αποκτήσουν κι άλλο παιδί και δεν έχουν καλή ανοχή στα αντισυλληπτικά χάπια ή στο σπιράλ.
(-) Τα πλην: Δεν είναι καθόλου εύκολο στην τοποθέτηση. Ιδιαίτερη σημασία στην αποτελεσματικότητα της αντισύλληψης έχει το μέγεθός του να ταιριάζει στη γυναίκα, γεγονός που καθορίζεται σε συνεργασία με το γυναικολόγο. Επίσης, δεν είναι εύκολο να το βρείτε, καθώς δεν είναι διαθέσιμο σε όλα τα φαρμακεία.
Γυναικεία στείρωση-Απολίνωση σαλπίγγων
Αποτελεσματικότητα: To ποσοστό αποτυχίας είναι περίπου 2 ανά 1000 γυναίκες.
(+) Τα συν: Η μέθοδος αυτή θεωρείται μόνιμη.
(-) Τα πλην:Η γυναικεία στείρωση δεν προστατεύει από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, συμπεριλαμβανομένου του HIV.
Η γυναικεία στείρωση μπορεί να πραγματοποιηθεί εντός των πρώτων 7 ημερών μετά τον τοκετό ή σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή μετά από το πέρας 6 εβδομάδων από τον τοκετό. Μεταξύ 7 ημερών και 6 εβδομάδων υπάρχει αυξημένος κίνδυνος επιπλοκών.
Εάν μια γυναίκα έχει προγραμματιστεί για αποστείρωση σε μεταγενέστερη ημερομηνία, αυτή θα πρέπει να λαμβάνει μια αποτελεσματική προσωρινή μέθοδο αντισύλληψης (π.χ. μια ορμονική μέθοδος) που θα την προστατεύσει , μέχρι που υποβληθεί σε στείρωση.
Συχνά, είναι βολικό να εκτελεστεί γυναικεία στείρωση κατά την διάρκεια της εκλεκτική καισαρική τομή.
Η αντρική στείρωση (βαζεκτομή)
Αποτελεσματικότητα: Τα ποσοστά αποτυχία της ανδρικής στείρωσης (βαζεκτομή) είναι περίπου 1 ανά 1000 άνδρες.
(+) Τα συν: Η μέθοδος αυτή θεωρείται μόνιμη.
(-) Τα πλην: Δεν προστατεύει από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, συμπεριλαμβανομένου του ιού HIV.
Η βαζεκτομή μπορεί να πραγματοποιηθεί ανά πάσα στιγμή.
Μια γυναίκα της οποίας ο σύντροφος σχεδιάζει να κάνει βαζεκτομή, δηλαδή εκτομή του σπερματικού πόρου πρέπει να λαμβάνει μια αποτελεσματική προσωρινή μέθοδο αντισύλληψης (π.χ. μια ορμονική μέθοδος) που θα την προστατεύσει , μέχρις ότου να εκτελεστεί η βαζεκτομή .
Μπορείτε να συζητήσετε με τον γιατρό, ποια είναι η καταλληλότερη μέθοδος αντισύλληψης για εσάς, σύμφωνα με τις ανάγκες και το ιστορικό σας.