Το μητρικό γάλα αποτελεί την ιδανικότερη τροφή για ένα βρέφος. Όμως, ο θηλασμός δεν είναι πάντοτε εφικτός, καθώς πολλές μανούλες εργάζονται ή έχουν δραστηριότητες εκτός  σπιτιού. Γι’αυτό υπάρχει και η ανάγκη δημιουργίας ατομικής τράπεζας μητρικού γάλακτος, έτσι ώστε να μπορεί να το χορηγήσει κάποιος άλλος στο μωράκι σας.

Με τον όρο τράπεζα μητρικού γάλακτος εννοούμε τη συλλογή και αποθήκευση στο ψυγείο ή την κατάψυξη μητρικού γάλακτος, με σκοπό τη μελλοντική του χρήση. Το γάλα συλλέγεται με το θήλαστρο (χειροκίνητο ή ηλεκτρικό) ή ακόμα και με το χέρι.

Για την ασφάλεια του μωρού μας, θα πρέπει να τηρούμε όλους τους κανόνες υγιεινής. Αρχικά, θα πρέπει να πλένουμε με ζεστό νερό και σαπούνι όλα τα δοχεία και τον εξοπλισμό του θηλάστρου που πρόκειται να χρησιμοποιήσουμε, κι έπειτα να τα ξεπλένουμε καλά και να τα αποστειρώνουμε (βράζοντάς τα σε νερό ή στον αποστειρωτήρα) για δέκα λεπτά απο την ώρα που θα ξεκινήσει ο βρασμός.

Προτού ξεκινήσουμε την άντληση στα ειδικά αποστειρωμένα δοχεία του θηλάστρου, θα πρέπει να βεβαιωθούμε πρώτα ότι έχουμε καθαρίσει καλά το στήθος και τα χέρια μας. Πάνω στα δοχεία ή τα σακουλάκια στα οποία θα αποθηκεύσουμε το γάλα θα πρέπει να σημειώνουμε την ημερομηνία που το βγάλαμε και να τα τοποθετούμε αμέσως στο ψυγείο ή την κατάψυξη.

Έτσι, σε περίπτωση που επιθυμούμε να επιστρέψουμε στην εργασία μας- προτού καν δημιουργήσουμε τράπεζα μητρικού γάλακτος– καλό είναι να κάνουμε έναν προγραμματισμό. Για παράδειγμα, εάν έχουμε γύρω στις 2-3 εβδομάδες στη διάθεσή μας πριν την επιστροφή στη δουλειά, μπορούμε να ξεκινήσουμε με 1-2 αντλήσεις επιπλέον των θηλασμών που κάνουμε, προκειμένου να αποθηκεύσουμε αυτή την ποσότητα.

Αν χρειαστεί, ενημερώνουμε και τον εργοδότη μας σχετικά, έτσι ώστε να μπορούμε κάποιες φορές να βγάζουμε γάλα και κατά τη διάρκεια της ημέρας και  να το αποθηκεύουμε. Το μητρικό γάλα πρέπει να συλλέγεται μόνο σε αποστειρωμένα πλαστικά ή γυάλινα δοχεία, τα οποία κλείνουν αεροστεγώς και είναι κατάλληλα για τρόφιμα.

Η αποθήκευση του μητρικού γάλακτος είναι καλύτερα να γίνεται σε διαφορετικές μικρές ποσότητες των 60,80,100 ml,  προκειμένου να γίνονται διαφορετικοί συνδυασμοί στην ποσότητα του  γάλακτος, ανάλογα με τις ανάγκες του μωρού μας. Δεν χρησιμοποιούμε δοχεία χωρίς καπάκι, παγοκύστες, ουροσυλλέκτες ή αλλά δοχεία, μη ενδεδειγμένα.

Εάν δεν δώσουμε το γάλα μας μέσα σε 3-4 ώρες, με θερμοκρασία περιβάλλοντος  16-29^οC, θα πρέπει να το αποθηκεύσουμε στο ψυγείο (στον εσωτερικό του χώρο και όχι στην πόρτα), στη συντήρηση 0-4^οC  ή την κατάψυξη (όχι στο συρτάρι μπροστά απο το μοτέρ). Το μητρικό γάλα διατηρείται στο ψυγείο για 2-4 ημέρες.

 Στην κατάψυξη, σε μονόπορτο ψυγείο, με εσωτερική κατάψυξη και σταθερή θερμοκρασία στους -15^ο C            διατηρείται για δύο εβδομάδες. Σε δίπορτο ψυγείο και σταθερή θερμοκρασία κατάψυξης στους -18^ο C, το γάλα διατηρείται  για τουλάχιστον τρεις μήνες, ενώ σε δίπορτο ψυγείο σε βαθειά κατάψυξη από -20^οC έως -32^οC, για έξι μήνες .

Φροντίζουμε να δίνουμε πρώτα το παλαιότερο αποθηκευμένο γάλα. Πριν το χορηγήσουμε στο μωρό μας, θα πρέπει να ελέγξουμε τη θερμοκρασία του (καλό είναι να είναι σε θερμοκρασία δωματίου ή γύρω στους  37^ο). Το κατεψυγμένο γάλα αποψύχεται στο ψυγείο από το προηγούμενο βράδυ ή κάτω από τρεχούμενο νερό βρύσης και ζεσταίνετε με την τεχνική του bain-marie.

Απαγορεύεται το ζέσταμα  στα μικροκύματα ή στον φούρνο. Το αποψυγμένο γάλα μπορεί να διατηρηθεί για ένα 24ωρο στο ψυγείο μετά την απόψυξη. Αν ζεσταθεί μια φορά και δεν χρησιμοποιηθεί, μετά το πετάμε. Δεν πρέπει να το ξαναβάλουμε  στην κατάψυξη.

Όταν ζεσταθεί, το ανακινούμε με απαλές κυκλικές κινήσεις. Θα δούμε να συσσωρεύεται επάνω το λίπος που είναι πιο λευκό και παχύ, το γάλα παρακάτω και τέλος το νερό. Με την ανάδευση αναμιγνύεται το λίπος με το γάλα και το νερό, με αποτέλεσμα να ανακατανέμεται ομοιόμορφα κι η θερμοκρασία σε όλο το γάλα.