Αναιμία είναι η κατάσταση στην οποία η αιμοσφαιρίνη ή ο αιματοκρίτης βρίσκονται κάτω από τα κατώτερα φυσιολογικά όρια. Πολλές γυναίκες εμφανίζουν αναιμία στη λοχεία.

Πολλές γυναίκες εμφανίζουν οίδημα στη λοχεία, κυρίως την πρώτη εβδομάδα μετά τον τοκετό. Ειδικά τα δάχτυλα των χεριών, οι αστράγαλοι και τα πόδια, πρήζονται και προκαλούν δυσφορία.

Τι είναι το οίδημα στη λοχεία;

Το οίδημα που έχετε στην εγκυμοσύνη είναι φυσιολογικό και ενδέχεται να συνεχιστεί και στη λοχεία για μια εβδομάδα ή και περισσότερο.  Όταν είστε έγκυος, το σώμα σας παράγει 40% με 50% περισσότερα υγρά.

Επίσης, η χαμηλή συγκέντρωση πρωτεϊνών και η αραίωση του αίματος, η οποία οδηγεί σε χαμηλή συγκέντρωση αιμοσφαιρίνης, συμβάλλουν σημαντικά στην κατακράτηση υγρών.

Έτσι,  η κατακράτηση υγρών, το επιπλέον αίμα και οι ορμονικές αλλαγές δημιουργούν οίδημα στη λοχεία, στα χέρια, στα πόδια και τους αστραγάλους.

Η εν λόγω κατακράτηση υγρών είναι γνωστή και ως οίδημα στη λοχεία, επιλόχειο οίδημα ή εντύπωμα.

Γιατί προκαλείται; 

Η πιο κοινή αιτία για το οίδημα στη λοχεία είναι οι ορμόνες. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης το σώμα παράγει μια μεγάλη ποσότητα προγεστερόνης, η οποία με τη σειρά της προκαλεί κατακράτηση νερού και νατρίου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, μετά τη γέννηση του μωρού, να παρατηρείται οίδημα.

Ένας άλλος λόγος για τον οποίο προκαλείται το πρήξιμο είναι η διάταση της μήτρας. Όταν η μήτρα μεγαλώνει για τη φιλοξενία του συνεχώς αναπτυσσόμενου μωρού, ασκείται πίεση στις φλέβες των ποδιών.

Με αυτό τον τρόπο περιορίζεται η ροή του αίματος προς το κάτω μέρος του σώματος, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται οίδημα στην εγκυμοσύνη, το οποίο συχνά συνεχίζεται και στη λοχεία.

Και η πίεση η οποία ασκείται κατά τον τοκετό οδηγεί σε συσσώρευση αίματος και υγρών προς τα άκρα. Επίσης, τα φάρμακα τα οποία χρησιμοποιούνται στον τοκετό (π. χ. η ωκυτοκίνη), έχουν αντιδιουρητική δράση και είναι συχνά υπαίτια για το οίδημα στη λοχεία. 

Τέλος, οίδημα στη λοχεία μπορεί να προκαλέσει και η ενδοφλέβια χορήγηση υγρών. Αρκετές γυναίκες, οι οποίες  υποβάλλονται σε καισαρική τομή, λαμβάνουν φάρμακα και αναισθησία ενδοφλεβίως, ενώ κι εκείνες που γεννούν κολπικά μπορεί να λάβουν ορισμένα υγρά ενδοφλεβίως.

Αυτά τα επιπλέον υγρά τείνουν να συσσωρεύονται στο σώμα, ενώ θα χρειαστεί να περάσουν αρκετές μέρες μέχρι να υποχωρήσουν.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Οι γυναίκες που έχουν οίδημα στη λοχεία, έχουν πρησμένα άκρα, αστραγάλους, πόδια και πρόσωπο. Επίσης, το δέρμα τους φαίνεται διατεταμένο και γυαλιστερό.

Δεν είναι λίγες οι φορές που στα σημεία στα οποία έχουν κατακράτηση, νιώθουν πόνο. Ενδέχεται μάλιστα, αν πατήσουν με το δάχτυλό τους τα σημεία αυτά (με το οίδημα) όπου έχουν οίδημα, να μείνει εντύπωμα.

Πώς μπορείτε να καταπολεμήσετε το οίδημα στη λοχεία; 

• Περιορίστε τη λήψη αλατιού για να μειώσετε τη συσσώρευση υγρών και φροντίστε να λαμβάνετε πολλά υγρά ημερησίως (τουλάχιστον 2 λίτρα νερό). Επίσης, η διατροφή σας θα πρέπει να είναι ισορροπημένη και πλούσια σε πρωτεΐνες, φρούτα, λαχανικά και σύνθετους υδατάνθρακες.
• Ξεκουράστε τα πρησμένα πόδια κάνοντάς τους μασάζ (με απλό λάδι) και τοποθετώντας τα κάπου ψηλά για τουλάχιστον 30 λεπτά μέσα στη μέρα.
• Φροντίστε να κινείστε για να εξασφαλίσετε την καλή κυκλοφορία του αίματος.
• Κάντε ένα δροσερό ντους ή ποδόλουτρο με κρύο νερό για να ανακουφιστείτε απο το οίδημα στη λοχεία.
• Μην αμελείτε να ελέγχετε συχνά την πίεσή σας σε περίπτωση που σας το έχει συστήσει ο γιατρός σας.

Οι απαιτήσεις της μητρότητας και η αλλαγή των ρυθμών της καθημερινόνητας, μετά τον τοκετό, προκαλούν υπερένταση και έγνοιες στις νέες μανούλες,  με αποτέλεσμα να έχουν αϋπνίες της λοχείας.

Οι αϋπνίες της λοχείας, είναι εντονότερες για τις γυναίκες που θηλάζουν. Διότι, παρά τα οφέλη που έχει ο θηλασμός, τόσο για εκείνες όσο και για το μωρό τους, ειδικά κατά τις πρώτες εβδομάδες μετά τον τοκετό και ιδιαίτερα τη νύχτα, δεν είναι τόσο εύκολος.

Συμβουλές για την αντιμετώπιση της αϋπνίας της λοχείας

• Φροντίστε το περιβάλλον όπου κοιμάστε να είναι ήσυχο, άνετο και καλά αεριζόμενο. Για να δημιουργήσετε τον κατάλληλο χώρο, ιδανικά, η θερμοκρασία θα πρέπει να είναι στους 24-26 ο C.
• Αφιερώστε λίγα λεπτά προτού ξαπλώσετε για να αποφορτιστείτε απο την αρνητική ενέργεια και το στρες της ημέρας.
• Φτιάξτε ένα πρόγραμμα με το σύντροφό σας, στο οποίο θα έχετε μοιράσει τις ώρες που θα σηκώνεστε για το μωρό. Σημειώστε επίσης, τις μέρες και τις ώρες που ο ίδιος ή κάποιο άλλο συγγενικό σας πρόσωπο, μπορεί να σας το κρατήσει, προκειμένου να κοιμηθείτε λίγο παραπάνω.
• Εάν σας ενοχλεί το φως της ημέρας, βάλτε στο δωμάτιό σας βαριές σκούρες κουρτίνες ή κλείστε καλά τα παντζούρια έτσι ώστε να μην περνάει το φως του ήλιου.
• Να αποφεύγετε την παρακολούθηση τηλεόρασης ή τη χρήση ίντερνετ και κινητού τηλεφώνου για τουλάχιστον 30 λεπτά πριν κοιμηθείτε, καθώς η ακτινοβολία που εκπέμπουν προκαλούν υπερδιέγερση του εγκεφάλου, γεγονός που αποσυντονίζει τον οργανισμό και οδηγεί σε διαταραχές του ύπνου, όπως είναι οι  αϋπνίες.
• Κοιμηθείτε κοντά στο μωρό σας, καθώς κάτι τέτοιο θα σας βοηθήσει στους θηλασμούς, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της νύχτας.
• Γενικότερα, ακολουθήστε το πρόγραμμα του μωρού σας, φροντίζοντας να ξεκουράζεστε ή να κοιμάστε τις ώρες που κοιμάται κι εκείνο. Το ιδανικότερο είναι να κοιμάται κοντά σας, αλλά στο δικό του κρεβατάκι. Δεν είναι ασφαλές να κοιμάστε μαζί με το μωρό σε καναπέ ή καρέκλα. Στο εμπόριο μπορείτε να βρείτε κούνιες, οι οποίες προσαρμόζονται απο τη μια πλευρά στο κρεβάτι σας.
• Κάντε υπομονή.  Ο νυχτερινός θηλασμός δεν διαρκεί για πάντα. Καθώς τα μωρά μεγαλώνουν, αρχίζουν να κοιμούνται περισσότερο. Και τότε θα έχετε παραπάνω χρόνο για ξεκούραση.
• Για να θηλάσετε,  ξαπλώστε στο πλάι με το μωρό απέναντί σας. Η συγκεκριμένη στάση θηλασμού πέρα απο το γεγονός ότι βοηθά στις αϋπνίες, προάγει και την επούλωση του περινέου.

Οι σεξουαλικές επαφές του ζευγαριού, μπορούν να ξεκινήσουν μετά το πέρας της λοχείας, φτάνει η γυναίκα να νιώθει έτοιμη σωματικά και ψυχολογικά.  Αν είστε νέα μαμά,  δεν χρειάζεται κανένα άγχος, καθώς θα επανακτήσετε τις  ισορροπίες σας σιγά σιγά.

Ωστόσο, παίζει ρόλο και ο τρόπος με τον οποίο έχετε γεννήσει. Εάν αποκτήσατε το μωράκι σας με φυσιολογικό τοκετό, μπορείτε να έχετε την πρώτη σας σεξουαλική επαφή περίπου τρεις εβδομάδες μετά τον τοκετό, με την προϋπόθεση ότι τα λόχεια (μετά τον τοκετό η μήτρα αποβάλλει διάφορα υπολείμματα υμένων και το στρώμα που κάλυπτε το εσωτερικό της μαζί με αίμα), έχουν σταματήσει και το τραχηλικό στόμιο έχει κλείσει, έτσι ώστε να μην υπάρχει η πιθανότητα λοίμωξης.

Για να είστε σίγουρες πως έχετε επανέλθει στην πρότερη κατάστασή σας και ότι μπορείτε άφοβα να έχετε την πρώτη σεξουαλική σας επαφή, φροντίστε στις 6 εβδομάδες μετά τον τοκετό, να σας έχει δει ο γιατρός  σας.

Εάν γεννήσατε με καισαρική τομή ή παρεμβατικό τοκετό και μετά τις 6 εβδομάδες νιώθετε καλύτερα, τότε μπορείτε να έχετε ερωτική επαφή, αν και συνήθως χρειάζεται περισσότερος χρόνος.

Σε περίπτωση που έγινε επισιοτομή, η πρώτη σεξουαλική επαφή μετά τον τοκετό εξαρτάται απο το πόσο εκτεταμένη ήταν η ρήξη.

Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να  ακούτε το σώμα σας και να φροντίζετε ο σύντροφός σας να φοράει προφυλακτικό.

Συμβουλές για την πρώτη σεξουαλική επαφή μετά τον τοκετό

• Μην αισθανθείτε αμηχανία ή περίεργα για το σώμα σας όταν έρθει η στιγμή της πρώτης σας σεξουαλικής επαφής μετά τον τοκετό. Οι ανασφάλειες και οι φοβίες που πιθανόν να αισθάνεστε είναι φυσιολογικές και θα υποχωρήσουν σιγά σιγά.
• Εάν δεν υπάρχει αρκετή λίπανση στον κόλπο λόγω των ορμονικών αλλαγών και της κούρασης, τότε μπορείτε αν θέλετε να χρησιμοποιήσετε κάποιο λιπαντικό.
• Εάν τα μυϊκά τοιχώματα του κόλπου σας δεν έχουν επανέλθει πλήρως, κάντε ειδικές ασκήσεις.
• Εάν θηλάζετε, το στήθος σας θα να είναι πρησμένο και γεμάτο γάλα. Γι’αυτό μη νιώσετε άβολα αν τρέξει γάλα από το στήθος σας κατά τη σεξουαλική επαφή.
• Στην αρχή, οι νέοι γονείς  έχουν άγχος για το μωρό και ελάχιστο χρόνο για τη μεταξύ τους επικοινωνία και επαφή. Αν όμως υπάρχει αγάπη και σεβασμός, τότε σιγά σιγά  θα βρεθεί η κατάλληλη στιγμή και η όρεξη για την πρώτη σεξουαλική επαφή μετά το τοκετό.

Οι ραγάδες των θηλών είναι από τα συχνότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει μια νέα, θηλάζουσα μαμά τις πρώτες εβδομάδες θηλασμού.

Ο ερχομός ενός νέου μέλους στην οικογένεια εκτός από πολύ μεγάλη χαρά, μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να συνοδεύεται από όχι τόσο ευχάριστα συναισθήματα για την νέα μαμά.

Πολλές μαμάδες ζητούν να πλυθεί το μωρό τους αμέσως, αλλά το πρώτο μπάνιο του νεογέννητου καλό είναι να περιμένει.