Ο αριθμός των νεαρών γυναικών που μολύνονται με τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) στις ΗΠΑ έχει αρχίσει να μειώνεται και υπεύθυνο γι’ αυτό είναι το εμβόλιο εναντίον του, παρότι δεν το έχουν κάνει όλες, σύμφωνα με μία νέα μελέτη.

«Αν και ξέραμε ήδη ότι έχουν αρχίσει να μειώνονται τα κρούσματα λοίμωξης με τον ιό HPV στις εμβολιασμένες γυναίκες, τώρα βλέπουμε ότι αρχίζει μείωση και στο ανεμβολίαστο τμήμα του πληθυσμού», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια δρ Abbey Berenson, διευθύντρια του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας για την Υγεία των Γυναικών στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Τέξας (UTMB).

Το εύρημα αυτό υποδηλώνει ότι έχει αρχίσει να αναπτύσσεται η λεγόμενη ανοσία αγέλης – ένα φαινόμενο που παρατηρείται όταν ένα σημαντικό ποσοστό πληθυσμού είναι εμβολιασμένο εναντίον ενός λοιμώδους νοσήματος, με αποτέλεσμα να προστατεύεται αρκετά και ο ανεμβολίαστος πληθυσμός.

Τα νέα ευρήματα επιβεβαιώνουν την αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού και πόσο σημαντικό είναι να εμβολιαστούν όλα τα κορίτσια στα οποία συνιστάται, πρόσθεσε η δρ Berenson.

Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων έχει δεκάδες στελέχη, ορισμένα εκ των οποίων προκαλούν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και άλλων οργάνων. Τα υπάρχοντα εμβόλια περιέχουν τα ογκογόνα στελέχη που ευθύνονται για το σχεδόν 90% των κρουσμάτων καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.

«Ο καρκίνος αυτός τυπικά χρειάζεται περίπου δύο δεκαετίες μετά τη μόλυνση για να αναπτυχθεί και, δεδομένου ότι τα εμβόλια είναι ευρέως διαθέσιμα επί μόλις μία δεκαετία, θα ήταν πρόωρο να πούμε με βεβαιότητα ότι μπορούν να τον εξαλείψουν», είπε η δρ Berenson. «Ωστόσο βλέπουμε ήδη σημαντική μείωση στα κρούσματα προκαρκινικών αλλοιώσεων που οδηγούν σε αυτόν, δηλαδή στις υψηλού βαθμού τραχηλικές αλλοιώσεις σε νεαρές γυναίκες».

Οι αλλοιώσεις αυτές γίνονται αντιληπτές με το κλασικό τεστ Παπανικολάου, το οποίο συνιστάται σε όλες τις γυναίκες αμέσως μετά την έναρξη της σεξουαλικής ζωής τους.

Η νέα μελέτη

Όπως εξηγούν η δρ Berenson και οι συνεργάτες της στο επιστημονικό περιοδικό Obstetrics & Gynecology, ανέλυσαν τα δεδομένα από τρεις μεγάλες πληθυσμιακές έρευνες στις ΗΠΑ οι οποίες διεξήχθησαν την περίοδο 2009-2014 και συμπεριέλαβαν χιλιάδες γυναίκες ηλικίας 18 έως 59 ετών.

Η ανάλυσή τους έδειξε ότι σε ολόκληρο το ηλικιακό φάσμα που μελετήθηκε, μειώθηκαν κατά 32% τα κρούσματα νέων λοιμώξεων με ιό HPV μεταξύ 2009 και 2014.

Το μεγαλύτερο όφελος παρατηρήθηκε στις νεαρές γυναίκες ηλικίας 18-26 ετών, στις οποίες η αντίστοιχη μείωση έφθασε το 65%. Έτσι, ενώ την περίοδο 2009-2010 το 15% των νεαρών γυναικών αυτής της ηλικίας ήταν φορείς ιού HPV, την περίοδο 2013-2014 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν περίπου 6%.

Ειδικά μεταξύ των ανεμβολίαστων νεαρών γυναικών, το ποσοστό της μόλυνσης με τον ιό μειώθηκε σχεδόν κατά το ήμισυ και από 19,5% που ήταν την περίοδο 2009-2010 έγινε 9,7% την περίοδο 2013-2014.

«Το στοιχείο αυτό πρακτικά σημαίνει ότι έχει επιβραδυνθεί μεταξύ των νέων η μετάδοση των ογκογόνων στελεχών 16 και 18 που περιέχονται στα εμβόλια», δήλωσε η δρ Linda Eckert, καθηγήτρια Μαιευτικής & Γυναικολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον, η οποία έγραψε ένα σχόλιο που συνοδεύει τη νέα μελέτη.

Ίδιες σεξουαλικές πρακτικές

Η περαιτέρω εξέταση των στοιχείων έδειξε ότι η μείωση στις νέες λοιμώξεις με ιό HPV δεν οφείλεται σε κάποια αλλαγή στις σεξουαλικές πρακτικές των νέων, όπως η αύξηση της αποχής από το σεξ ή η διεύρυνση της χρήσης προφυλακτικών, διευκρίνισε η δρ Berenson. Όπως καταδεικνύουν τα κρούσματα έρπη και βλεννόρροιας που παρέμειναν σχεδόν σταθερά τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, οι πρακτικές αυτές «παραμένουν αναλλοίωτες», είπε.

Την ίδια στιγμή, ωστόσο, μειώθηκαν σημαντικά τα κρούσματα προκαρκινικών αλλοιώσεων του τραχήλου, ειδικά σε ορισμένες πολιτείες όπου ο εμβολιασμός των κοριτσιών εναντίον του HPV είναι υψηλός, όπως στη Νέα Υόρκη και στο Κονέκτικατ.

Ο εμβολιασμός εναντίον του ιού HPV συνιστάται να γίνεται νωρίς στη ζωή, ιδανικά πριν την έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας. Στις ΗΠΑ και σε αρκετές άλλες χώρες του κόσμου δεν εμβολιάζονται μόνο τα κορίτσια, αλλά και τα αγόρια, επομένως αναμένεται στο εγγύς μέλλον ακόμα μεγαλύτερη μείωση των νέων λοιμώξεων με αυτόν.

Εκτός από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, ο ιός HPV σχετίζεται και με τον καρκίνο του πέους στους άνδρες, καθώς και με τους καρκίνους στο στόμα, στη γλώσσα, στον στοματοφάρυγγα, στις αμυγδαλές, στον λάρυγγα και τον πρωκτό και στα δύο φύλα.