Η εμμηνόπαυση είναι η περίοδος στη ζωή μιας γυναίκας που παύει πλέον οριστικά να έχει έμμηνο ρύση. Τα χρόνια που προηγήθηκαν της μόνιμης πια αυτής κατάστασης, που η γυναίκα παρουσίαζε ορμονικές διαταραχές και κάποια σωματικά συμπτώματα, ονομάζονται συνολικά κλιμακτήριος ή περιεμμηνόπαυση.

Η εμμηνόπαυση σηματοδοτεί και το τέλος της αναπαραγωγικής ηλικίας που ξεκίνησε στην εφηβεία. Από ένα σημείο λοιπόν κι έπειτα, καθώς η γυναίκα  πλησιάζει την εμμηνόπαυση, οι ωοθήκες παράγουν λιγότερα οιστρογόνα.

Ένα από τα χαρακτηριστικά πρώτα σημάδια ότι η εμμηνόπαυση μπορεί να πλησιάζει είναι μια αλλαγή στην περίοδο σας. Γίνεται ακανόνιστη, ή και υπερβολική σε ποσότητα και διάρκεια (ανώμαλη αιμορραγία μήτρας). Σε κάποιο σημείο, οι ωοθήκες σταματούν να παράγουν τα απαραίτητα για τη πάχυνση του ενδομητρίου οιστρογόνα. Τότε, σταματά και η έμμηνος ρύση. Παρολαυτά, η γυναίκα, δε είναι εντελώς απαλλαγμένη από τον κίνδυνο μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, έως και 1 έτος μετά την  τελευταία περίοδο της.

Η εμμηνόπαυση μπορεί επίσης να συμβεί όταν οι ωοθήκες της γυναίκας έχουν αφαιρεθεί χειρουργικά. Κάτι τέτοιο μπορεί να προκαλέσει αρκετά σοβαρά συμπτώματα, επειδή τα επίπεδα των ορμονών μειώνονται μονομιάς. Στην περίπτωση που απαιτείται χειρουργική αφαίρεση της μήτρας (υστερεκτομή), ακόμα και αν αυτό καταργεί την έμμηνο ρύση, δεν θα προκαλέσει εμμηνόπαυση εκτός εάν και οι ωοθήκες, επίσης απομακρυνθούν.

Το πιο κοινό σύμπτωμα της εμμηνόπαυσης είναι οι εξάψεις, ένα ξαφνικό αίσθημα θερμότητας  στο άνω μέρος του σώματος και του προσώπου. Κάτι τέτοιο μπορεί να διαρκέσει από λίγα δευτερόλεπτα έως μερικά λεπτά ή και περισσότερο. Επίσης συχνό σύμπτωμα αποτελούν και οι εφιδρώσεις, αρκετά συχνά τη νύχτα αλλά και την ημέρα.

Η εμμηνόπαυση συχνά κατηγορείται για μείωση ή ακόμα και απουσία της σεξουαλικής επιθυμίας, όμως κάτι τέτοιο δεν αληθεύει. Είναι γεγονός ότι η εμμηνόπαυση, ειδικά στις αρχές της, είναι μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδος στη ζωή μιας γυναίκας, με επιπτώσεις σωματικές και ψυχολογικές.

Αυτό όμως δε συνεπάγεται και απουσία της σεξουαλικότητας, όπως στις υπόλοιπες πτυχές της ζωής της έτσι και η σεξουαλικότητα της γυναίκας προσαρμόζεται και τροποποιείται στα νέα δεδομένα. Απλά η γυναίκα μετά την εμμηνόπαυση βιώνει διαφορετικά στην σεξουαλική επαφή, συνεπώς δεν υπάρχει ή δε θα πρέπει να υπάρχει σεξουαλική δυσλειτουργία ή σεξουαλικά προβλήματα όπως πιστευόταν μέχρι σήμερα.